Czerwiec z BS: Co warto wiedzieć o regulacjach z zakresu Green finance? Cz. II

Odpowiada Kristiina Vares-Wartiovaara, specjalista ds. ESG, OP Financial Group.
Kristiina Vares-Wartiovaara ma ponad 20-letnie doświadczenie w branży finansowej. Po rocznym kierowaniu pracami nad zrównoważonym rozwojem w OP Asset Management, obecnie skupia się na tematycznym zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi ESG, pełniąc również rolę starszego specjalisty ds. ESG. W latach 2020-2021 Kristiina była członkiem grupy zadaniowej projektu EFRAG (Europejska Grupa Doradcza ds. Sprawozdawczości Finansowej), zajmującej się opracowaniem unijnych standardów raportowania zrównoważonego rozwoju. W latach 2019-2020 pracowała nad rozwojem dostępności i standaryzacji danych ESG w UE: inicjatywa, która została rozpoczęta w Finlandii w 2019 r. i która w czerwcu 2020 r. dzięki wsparciu i współpracy EACB zaowocowała wspólnym listem europejskiej branży finansowej „Call for EU action: a centralized register for environmental, social and governance (ESG) data in the EU”. Wcześniej pracowała jako menedżer portfela w Danske Bank oraz jako ekonomista i analityk w Nordea. Kristiina Vares-Wartiovaara jest również doktorantką w Hanken Business School w dziedzinie zrównoważonych finansów.

- Reprezentowała Pani EACB w grupie zadaniowej projektu EFRAG w zakresie prac przygotowawczych do unijnych standardów sprawozdawczości niefinansowej (lub zrównoważonego rozwoju). Jakie są najważniejsze postulaty w tym zakresie i jak je Pani ocenia z perspektywy banków spółdzielczych?

Grupa zadaniowa projektu EFRAG (PTF) pracowała nad ogólnymi wytycznymi dotyczącymi tego, co powinien zawierać przyszły europejski standard raportowania kwestii zrównoważonego rozwoju. PTF nie sformułowało konkretnych zaleceń, na przykład dotyczących tego, które metryki powinny zostać uwzględnione. Konkretne metryki zostaną określone przez przyszłego europejskiego prawodawcę (ESS), za którego pracę EFRAG przejmie odpowiedzialność po zakończeniu procesu zmian w zarządzaniu EFRAG, co umożliwi nadzór nad sprawozdawczością dotyczącą zrównoważonego rozwoju równolegle i w podobny sposób jak nadzór nad sprawozdawczością finansową.. 

W mojej ocenie PTF udało się wypracować bardzo zaawansowane rekomendacje, które są wiodące w perspektywie globalnej, a tym samym bardzo korzystne z punktu widzenia interesów EACB. Wybrane, główne rekomendacje są następujące:

  • Zapewnienie podejścia „współdziałania” przy tworzeniu standardów sprawozdawczości równolegle z pracami prowadzonymi przez inne wiodące globalne instytucje ustalające standardy, takie jak GRI (Global Reporting Initiative), SASB (Sustainability Accounting Standards Board), TCFD (Task Force on Climate-related Financial Disclosures), IFRS (Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej), IIRC (International Integrated Reporting Council) i wiele innych, oraz wniesienie do nich swojego wkładu. Wypracowano zasady dotyczące sposobu wyłonienia najlepszych światowych praktyk, które mają zostać włączone do UE: na przykład określono przydatność dla strategii zrównoważonego finansowania UE oraz popularność standardów na świecie. Współpraca zapewni szybkość rozwoju przyszłych norm UE, co jest bardzo ważne z punktu widzenia wdrażania zielonej polityki UE. 
  • Zwiększono zakres raportowania, aby proporcjonalnie objąć nim MŚP. Ważnym i wyraźnym priorytetem było również umożliwienie MŚP składania sprawozdań.
  • Uwzględniono szczególną rolę instytucji finansowych zarówno jako podmiotów sporządzających sprawozdania dotyczące zrównoważonego rozwoju (bezpośredni/własny wpływ ESG), jak i użytkowników informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju. Należy wziąć pod uwagę trzy główne rodzaje instytucji finansowych (banki, podmioty rynku kapitałowego oraz ubezpieczyciele) oraz specyfikę ich działalności. Priorytety sprawozdawczości instytucji finansowych zostały również nakreślone w odniesieniu do pierwszej wersji standardów, która zostanie opublikowana w połowie 2022 r.: włączenie pełnego zakresu metryk ESG (nie tylko klimatycznych), włączenie metryk ilościowych i przyszłościowych w celu uwzględnienia konstrukcji scenariuszy klimatycznych, jak również wymóg 12-miesięcznego opóźnienia dla sprawozdawczości pośrednich wpływów przez instytucje finansowe – po okresie sprawozdawczym spółek, które są finansowane przez te instytucje finansowe. Zalecono również, aby w ostatecznej wersji standardów rozważyć, w jaki sposób pieniężna wycena efektów zewnętrznych ESG mogłaby być dokonywana przez instytucje finansowe. 
  • Architektura raportowania będzie bardzo rozbudowana – oparta na „zasadzie 3”: 3 poziomy raportowania (ogólny – sector-agnostics, specyficzny dla danego sektora – sector-specific oraz specyficzny dla danego podmiotu – entity specific), 3 obszary raportowania (strategia, wdrożenie i pomiar wyników) oraz 3 tematy raportowania (środowisko, społeczeństwo i zarządzanie+). Taka struktura będzie silnie wspierać integrację działań na rzecz zrównoważonego rozwoju ze strategią firmy: PTF zaleciło, aby raport zrównoważonego rozwoju był częścią raportu zarządczego. Struktura ta będzie również obejmować, jako część tematu „zarządzanie+”, najlepsze praktyki zintegrowanego raportowania, a mianowicie powiązanie z oceną aktywów niematerialnych i oceną zarządzania innowacyjnością. Oczywiście uwzględniona zostanie również europejska zasada „podwójnej istotności”. 

- Jedną z kluczowych kwestii dla banków spółdzielczych w raportowaniu niefinansowym jest pośredni wpływ ESG, tj. raportowanie zrównoważonego rozwoju przez nasze banki zależy od dostępności danych ESG naszych klientów. Obecnie dane te są trudno dostępne. Chociaż zmiana NFRD może przyczynić się do zwiększenia dostępności danych, problem dostępności pozostaje. EACB przedstawiło w czerwcu 2020 r. propozycję utworzenia unijnego rejestru danych ESG jako możliwego rozwiązania. Jak widzi Pani rozwój tej kwestii i w jaki sposób jest ona uwzględniana w zaleceniach EFRAG?

Stworzenie cyfrowej taksonomii i techniki tagowania danych on-boardingowych zostało uwzględnione w rekomendacjach PTF jako część przyszłej struktury raportowania i uznane za priorytetowe do wdrożenia od samego początku. Odzwierciedla to decyzje podjęte 24 września 2020 r. na szczeblu unijnym – kiedy to w ramach nowego planu działania Unii Rynków Kapitałowych stworzenie jednego punktu dostępu dla danych finansowych i niefinansowych zostało określone jako działanie numer jeden. Chociaż zalecenia sprawozdawcze PTF nie precyzowały, w jaki sposób należy zorganizować i sfinansować pojedynczy punkt dostępu do danych, wszystkie zalecenia PTF zakładały, że dane zostaną zdigitalizowane i przygotowane z zachowaniem wysokiej jakości i spójności, w tym jasnej i stabilnej klasyfikacji ujawnień, co pozwoli na ich audyt i udostępnienie we wspólnym rejestrze danych. 

W rekomendacji PTF podkreślono, że struktura sprawozdawczości cyfrowej powinna odzwierciedlać całą proponowaną architekturę sprawozdawczości. Należy również zapewnić segmentację ujawnianych informacji, umożliwiającą ich włączenie do cyfrowej taksonomii. Powiązana taksonomia powinna umożliwiać różne poziomy odczytu, od poziomu najbardziej szczegółowego do poziomu streszczenia. Należy dopuścić rozszerzenia dotyczące poszczególnych podmiotów. 

Ważną cechą pojedynczego punktu dostępu i przyszłej struktury raportowania będzie również wzajemne powiązanie danych finansowych i danych dotyczących zrównoważonego rozwoju. Jeden ze strumieni roboczych PTF skupił się na tym temacie i wydał osobny raport [GP1]  na temat tego, jak przyszła norma europejska powinna połączyć dwa główne filary raportowania: finansowy i zrównoważonego rozwoju. Połączenie tych dwóch filarów zagwarantowałoby całościowe i spójne spojrzenie na raportowanie korporacyjne oraz jego postrzeganie przez użytkowników końcowych informacji.

- Innym kluczowym tematem dla banków spółdzielczych jest raportowanie niefinansowe dla MŚP. MŚP tworzą tkankę gospodarczą na poziomie lokalnym i dlatego potrzebują szczególnego podejścia przy rozpatrywaniu sprawozdawczości. Czy uważa Pani, że obecne propozycje EFRAG mogą być realnym rozwiązaniem?

Zalecenia EFRAG zawierają zaawansowane i dobre rozwiązanie w zakresie włączenia MŚP w zakres sprawozdawczości – sugerując, że wszystkie spółki notowane na rynkach regulowanych powinny zostać włączone. Rozwiązanie w zakresie sprawozdawczości dla MŚP zostało stworzone z myślą o umożliwieniu MŚP spełnienia wymogów sprawozdawczych. 

MŚP stanowią bardzo ważny element unijnego standardu raportowania. Raportowanie MŚP umożliwiłoby spełnienie jednej z dwóch nadrzędnych zasad standardu: mianowicie zapewnienie „szerokiego grona interesariuszy raportowania zrównoważonego rozwoju w celu maksymalizacji tworzenia wartości przez przedsiębiorstwa w sposób zrównoważony pomiędzy interesariuszami”. Interpretacja tej zasady jest taka, że MŚP są często częścią łańcuchów wartości i działają jako interesariusze większych firm. Tak więc, raportowanie przez MŚP informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju jest kluczowe dla zapewnienia, że również większe firmy mogą w bardziej przejrzysty sposób raportować o swoich łańcuchach wartości. A w końcu taka sprawozdawczość lepiej zaspokoiłaby potrzeby szerszego grona różnych zainteresowanych stron. 

Standard raportowania dla MŚP nie byłby jedynie „uproszczoną wersją głównego standardu”, który jest stosowany w przypadku większych przedsiębiorstw, ale odrębnym, specyficznym dla danego sektora standardem dla MŚP. Szczególnie w przypadku MŚP zalecono, aby proporcjonalne podejście do ustanawiania standardów dostosowane do MŚP w UE uwzględniało ich wielkość, profil ryzyka i różnorodność struktury zarządzania. Tym samym PTF zakwestionowało konwencjonalne podejście polegające na różnicowaniu MŚP wyłącznie w oparciu o ich wielkość. Szersza definicja MŚP lepiej odpowiadałaby ich wpływowi na zrównoważony rozwój i zdolności do raportowania. Oczekuje się, że to proporcjonalne rozwiązanie umożliwi MŚP lepsze raportowanie. 

Zasugerowano również wdrożenie podejścia sektorowego dla MŚP, które obejmowałoby ujawnianie informacji ogólnych, mających zastosowanie do wszystkich MŚP oraz ujawnianie informacji specyficznych, dla MŚP działających w sektorach o dużym wpływie. Chociaż rolą PTF nie było ustalenie, czy MŚP powinny podlegać obowiązkowej sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju, to jednak PTF było zdania, że MŚP najprawdopodobniej nie będą w stanie sporządzać informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju po rozsądnych dla nich kosztach. PTF uważa zatem, że powinno się od nich wymagać raportowania tylko wtedy, gdy działają w sektorze o dużym wpływie.

Źródło: EACB

Projekt jednolitego europejskiego standardu raportowania zagadnień zrównoważonego rozwoju
Proposals for a relevant and dynamic eu sustainability reporting standard setting (europa.eu)

Call for EU action : a centralized register for environmental, social and governance (ESG) data in the EU
Joint Letter on an European ESG database - Insurance Europe edits (globalcube.net)

 

 

 

Udostępnij artykuł:
« powrót